Umowa na czas nieokreślony to jeden z trzech rodzajów umów o pracę, który zapewnia największą trwałość stosunku pracy. Z uwagi na szereg gwarancji przewidzianych w kodeksie pracy jest najbardziej pożądaną formą zatrudnienia przez wszystkich pracowników. Wprowadzone limity ilościowe i czasowe zawierania umów na czas określany, zdecydowanie przybliżają perspektywę zatrudnienia nieterminowego. Dlaczego pracodawcy często zwlekają z zawarciem umowy na czas nieokreślony? Czym się charakteryzuje ten rodzaj umowy? Na te pytania postaramy się udzielić odpowiedzi poniżej.
Forma umowy
Jak każda umowa o pracę, również ta zawarta na czas nieokreślony, wymaga zachowania formy pisemnej. Jeśli ta forma nie została dochowana, pracodawca najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy jest zobowiązany potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia dotyczące stron umowy, jej rodzaju oraz warunków zatrudnienia.
Sposób rozwiązania
Umowa na czas nieokreślony zapewnia największą trwałość stosunku pracy, ponieważ możliwości jej wypowiedzenia przez pracodawcę zostały ograniczone. Oczywiście strony mogą w dowolnym terminie rozwiązań umowę na mocy porozumienia, ale wymaga to zgodnego oświadczenia woli pracodawcy i pracownika. W przypadku braku zgody, pozostaje wypowiedzenie. Jeśli to pracodawca decyduje się wypowiedzieć umowę na czas nieokreślony, musi on pamiętać o dwóch rzeczach:
1) zamiar wypowiedzenia musi być skonsultowany z reprezentującą pracownika zakładową organizacją związkową,
2) wypowiedzenie należy uzasadnić w sposób jasny i zrozumiały dla pracownika (u podstaw rozwiązania umowy w tym trybie musi leżeć przesłanka rzeczywista i dająca się udowodnić w razie sporu sądowego).
Okres wypowiedzenia
Umowa na czas nieokreślony może być rozwiązana z zachowaniem okresu wypowiedzenie lub w trybie natychmiastowym. Ten drugi sposób dotyczy wyjątkowych sytuacji i może być zastosowany w ściśle określonych sytuacjach, gdy doszło do ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, uzasadniających zwolnienie dyscyplinarne z winy pracownika. W przypadku rozwiązania umowy z zachowaniem okresu wypowiedzenia przez pracodawcę lub pracownika, okres wypowiedzenia uzależniony jest od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
1) 2 tygodnie, jeśli pracownik był zatrudniony krócej, niż 6 miesiący,
2) 1 miesiąc, jeśli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
3) 3 miesiące, jeśli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Pracodawca może również zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Może również zobowiązać pracownika do wykorzystania urlopu wypoczynkowego w tym okresie. Jeśli to pracodawca wypowiedział umowę, pracownikowi przysługują także dni wolne na poszukiwanie pracy (2 dni w przypadku dwutygodniowego i miesięcznego okresy wypowiedzenia oraz 3 dni w przypadku trzymiesięcznego okresu).