Urlop na żądanie – kiedy można skorzystać

Zasady korzystania i udzielania urlopu na żądanie.

Nigdy nie wiadomo czy nie będziemy musieli skorzystać z urlopu na żądanie, ponieważ życie niesie ze sobą różne niespodzianki, które trzeba pogodzić z wykonywaną pracą. Możemy także być pracodawcami i będziemy musieli udzielać takiego urlopu. Dlatego właśnie warto znać podstawowe zagadnienia związane z udzielaniem i z korzystaniem z urlopu na żądanie.

Urlop na żądanie został wprowadzony w życie w 2003 roku. Zagadnienia z nim związane regulują art. 167oraz art. 167 Ustawy z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy o następującym brzmieniu:

Art. 1672Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu.

Art. 1673Łączny wymiar urlopu wykorzystanego przez pracownika na zasadach i w trybie określonych w art. 1672 nie może przekroczyć w roku kalendarzowym 4 dni, niezależnie od liczby pracodawców, z którymi pracownik pozostaje w danym roku w kolejnych stosunkach pracy.

Urlop na żądanie nie stanowi o nabyciu oddzielnego prawa do urlopu, a jedynie odstępstwo od zasady w zakresie wykorzystywania urlopów. W praktyce oznacza to, że 4 dni urlopu na żądanie o których mowa w art. 167KP nie wydłużają wymiaru urlopu, który przysługuje pracownikowi na podstawie art. 154 KP. Urlop na żądanie jest wydzielony z przysługującego pracownikowi wymiaru urlopu i może go wykorzystać w dowolnym, określonym prze siebie terminie.Podstawą do wykorzystania urlopu na żądanie będzie przede wszystkim posiadanie prawa do urlopu wypoczynkowego. Pracownik nie musi wykorzystywać urlopu na żądanie, albo może wykorzystać mniej niż 4 dni.

Kwestie prawa do urlopu na żądnie przysługującego pracownikowi, jeżeli pozostaje w stosunku pracy z kilkoma pracodawcami w danym roku reguluje art. 1673Ilość dni urlopu niezależnie od liczby pracodawców z którymi pozostaje w kolejnych stosunkach pracy jest taka sama i wynosi 4 dni.

Urlop na żądnie nie jest objęty planem urlopów, o czym stanowi art. 163 KP §1.  Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Planem urlopów nie obejmuje się części urlopu udzielanego pracownikowi zgodnie z art. 1672. Nie ujmowanie urlopu na żądanie w planie urlopów ma swoje uzasadnienie, ponieważ urlop ten ma co do zasady nieprzewidywalny charakter.

Termin zgłoszenia urlopu na żądanie był kwestią wielu sporów interpretacyjnych. Wątpliwości zostały rozwiane przez Wyrok Sądu Najwyższego z 15 listopada 2006 r. (sygn. akt I PK 128/06, OSNP 2007/23-24/346) w którym stwierdził, iż: „pracownik powinien zgłosić wniosek o udzielenie urlopu na żądanie najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu, ale przed rozpoczęciem swojego dnia pracy (przed godziną, od której powinien pracować według obowiązującego go rozkładu czasu pracy).” Taka wykładnia została potwierdzona w wyroku z 7 lutego 2008 r. (sygn. akt IIPK 162/07).

W przypadku, kiedy pracownik dysponuje zaległym urlopem i zgłasza chęć skorzystania z urlopu na żądanie z puli bieżącego urlopu przysługującego mu na dany rok podatkowy, pracodawca nie może odmówić udzielenia urlop na żądanie co potwierdza m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z 9 maja 2013 r. (sygn. akt II PK 199/12)

W doktrynie istnieją rozbieżne wykładnie w zakresie prawa pracodawcy do odmowy udzielenia urlopu na żądanie. Jedni dowodzą, że z orzecznictwa wynika iż wniosek o urlop może zostać odrzucony jeżeli istnieją szczególne okoliczności, które powodują, że nieobecność pracownika może naruszyć wyjątkowy interes pracodawcy, a przeciwnicy twierdzą, że pracodawca nie może odmówić udzielania urlopu na żądanie, ponieważ art. 1672 odbiera pracodawcy prawo do przesuwania terminu wykorzystania urlopu.

Post Author: admin

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *